Với nước Nga

      Bốn năm sau, năm 2018, sau khi tái đắc cử, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chọn Áo là nước đầu tiên để công du. Đây là lần thứ hai ông trở lại nước Áo trong Chuyến thăm cấp nhà nước. Cảnh vật Cung điện Hofburg vẫn như xưa, nhưng đón tiếp ông lần này là hai vị chủ nhân mới, Tổng thống Alexander Van Der Bellen và Thủ tướng trẻ nhất thế giới Sebastian Kurz.

Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Áo Van Der Bellen chuẩn bị duyệt đội danh dự (2018)

Trước đó, truyền thông Áo và EU cũng đã đưa tin nhiều về việc tái đắc cử của Putin. Ông đã tái đắc cử với số phiếu bầu là 76,69% (56,43 triệu cử tri)...

          Ngày 5/6/2018, tại Áo, hai nước tiếp tục kí kết hàng loạt các hợp đồng thương mại và khí đốt, mặc cho Mỹ và EU cấm vận Nga, mặc cho Tổng thống Mỹ Donal Trump đã rất giận dữ chính quyền Áo, vì Áo là nước duy nhất ở EU phản đối và không trục xuất các nhà ngoại giao Nga (hồi đầu năm 2018). Ngoài ra, giới chính trị, giới báo chí-truyền thông Áo, EU cũng giận dữ Tổng thống Trump vì ông đã phá bỏ “Thỏa thuận hạt nhân”. Đó là thành quả của chính quyền Tổng thống Obama cùng 5 cường quốc và Iran đã đạt được, sau một thập kỉ đàm phán (Vienna, Áo là nơi đã diễn ra các vòng đàm phán thành công cuối cùng). Có lẽ chỉ những nhà báo, phóng viên chuyên theo dõi mảng chính sự này mới thấu hiểu sự giận dữ ấy.

          Cuộc họp báo giữa hai vị nguyên thủ hôm nay lại bị lùi xuống cả tiếng đồng hồ. Cánh nhà báo vẫn kiên trì đứng đợi giữa trưa, dưới trời nắng chang chang. Trực thăng vẫn quần thảo trên bầu trời Hofburg, các anh lính đặc nhiệm vẫn kiên trì chịu “thiêu đốt” trên các nóc nhà.

                                      “Nắng ở thành Wien, nắng xói đầu

                                      Putin không biết đã đi đâu

                                      Trực thăng quần thảo, nghìn đặc nhiệm

                                      Áo dài, xuống phố vẫn hồn nhiên”

          Hôm nay, tôi mặc áo dài trắng. Đây cũng là lần đầu tiên tác nghiệp tại châu Âu tôi mặc áo dài Việt Nam. Thú vị là nhiều đồng nghiệp nữ quốc tế đã tỏ ra rất thích và ngỏ ý muốn “mua một chiếc khi đến Việt Nam”. Còn các máy quay thì nhiều lần lia ống kính về phía chúng tôi. Một anh phóng viên của Đài Truyền hình Trung ương Nga đã lịch sự mời tôi xuống sân để phỏng vấn.

          Hồi nhỏ, tôi hay được các bác chuyên gia Nga (làm việc ở cơ quan bố tôi) tặng bút lông, kẹo socola, và những cuốn truyện cổ tích tiếng Nga... Tôi cũng đã từng ở trong đội tiếng Nga. Có một kì học khi chia phẩy môn này, tôi toàn được 10 điểm, nên thậm chí còn ngây ngô ko biết chia kiểu gì. Thầy Bảy dạy môn tiếng Nga thường cử tôi lên truy bài cho lớp, trước mỗi giờ giảng của thầy. Chú họ tôi (sống bên Nga) cũng là người đã dạy kèm tiếng Nga và kể cho tôi nghe những câu chuyện về đất nước xinh đẹp đó, khi chú về thăm quê... Nhưng một hôm nhà trường thông báo không dạy môn tiếng Nga nữa (khi Liên xô tan rã), khiến tôi đau buồn tới mức đã “để tang” ba ngày. Thầy bộ môn và thầy chủ nhiệm đã phải an ủi tôi rất nhiều... Tôi đã “đến” với nước Nga như thế... Sau này, khi sang sinh sống, làm việc tại châu Âu, trong một dịp tôi đã may mắn được đến thăm nước Nga. Đó là dịp tôi được gặp gỡ những trí thức người Việt ở đây để bàn về kế hoạch tổ chức “Lễ giỗ tổ Hùng Vương” tại châu Âu. Hồi ức và hiện tại đã khiến tôi xúc động, tôi đã viết bài thơ “Với nước Nga”. Nhạc sĩ Phạm Hồng Hà và GS Huy Hoàng cũng đã dịch và hiệu đính giúp tôi bài thơ này.

          Hôm nay, khi các đồng nghiệp Nga phỏng vấn cảm tưởng của tôi với nước Nga, với Tổng thống Putin, thay vì trả lời, tôi đã đưa cho họ xem bài thơ đó. Họ rất ngạc nhiên, và đã đề nghị tôi đọc bài thơ bằng tiếng Việt, người phụ trách báo chí của VP Tổng thống Putin cũng đã cầm bài thơ để chuyển tới tay ông. Vài ngày sau, các đồng nghiệp ở Đài truyền hình Trung ương Nga đã gửi cho tôi đường link phóng sự về chuyến công du của Tổng thống Putin đến Áo, trong đó, có đoạn tôi đọc thơ bằng tiếng Việt trên nền nhạc dân tộc Nga: https://www.youtube.com/watch?v=9M_we1yfIhI (phút thứ 28:25). Bài thơ “Với nước Nga”

“Đến nước Nga để thấy tuyết bay trắng trời như lạc vào cõi khác
Đến để thấy những công trình, kiến trúc tráng lệ, xa hoa
Đến để thấy những thánh đường học thuật rộng như là đô thị
Đến để thấy thênh thang những đại lộ giữa lòng thành phố nguy nga.

Đến để thấy "Người đàn bà xa lạ" muôn đời kiều diễm
Đến để thấy bức tranh của Levitan, mùa thu không phai úa bao giờ
Đến để thấy nhân cách của bao thiên tài và những cuộc đấu súng vì danh dự
Đến để thấy phi hành gia đầu tiên của nhân loại Gagarin, được tạc bằng chất liệu titan.
 
Đến để thấy những bức tường thành và huyệt đạo
Đến để thấy tầm nhìn chiến lược xuyên qua lớp lớp thời gian
Đến để thấy vì sao Cựu Thủ tướng Winston Churchill
Xin Nữ hoàng Anh lưu ý tới nước Nga khi chuyển giao quyền lực.

Đến để thấy vì sao khi Mỹ và EU nhất tề cấm vận nước Nga
Thì Tổng thống Áo đã không đồng tình và giữ mối quan hệ với Nga hữu hảo.
Và đến để thấy lại bóng dáng của Tổng thống Nga khi ông thăm nước Áo
Dày đặc an ninh, vệ sĩ đứng giăng hàng.

Nhưng cũng đến để thấy những nhân viên công quyền sân bay vắng nụ cười thân thiện
Đến để thấy người nước ngoài ở đây chưa được trọng thị tài năng
Đến để thấy những xa xót của người lao động Việt Nam xa xứ
Đến để thấy bao cựu chiến binh Nga đã từng coi Việt Nam như chính quê mình.

Và đến để thấy những tấm lòng nhân hậu, nghĩa tình của những người con xa Tổ quốc
Đến để nghe lại tiếng Nga yêu thương buổi học đầu đời
Để gặp lại người thân sau chuỗi thời gian dài lưu lạc
Khi xa rồi tất cả bỗng rưng rưng...”.

              Tác giả và  đồng nghiệp Nga, tác nghiệp trong Chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Putin đến Cộng hòa Áo (2018)

Tôi cũng chia sẻ với các đồng nghiệp Nga rằng, tôi là người may mắn, bởi tôi được sinh và sống ở hai nước (Việt Nam, Áo) đều có mối quan hệ hữu nghị, truyền thống lâu đời với nước Nga. Tôi thiển nghĩ rằng, trong khi các nguyên thủ nỗ lực xây dựng các mối bang giao hữu hảo, công chúng nhân dân các nước đều mong muốn hòa bình, thì những người làm báo như chúng ta cũng phải có trách nhiệm với điều đó...