Hội nghị thượng đỉnh EU - ASEAN và vai trò cầu nối của Việt Nam

Hội đàm giữa Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jose Manuel Barroso và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng (1/2013) (Ảnh: VOV)

Sau 45 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại (1977 – 2022), hợp tác EU và ASEAN không ngừng phát triển toàn diện, cùng nhau cam kết tăng cường thúc đẩy thương mại tự do, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng của hai khu vực. Trong vòng mười năm qua (2011-2021), tổng kim ngạch thương mại EU - ASEAN đã đạt 140 tỷ Euro.

Tháng 12/2022, EU - ASEAN lần đầu tổ chức Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo các nước thành viên tại Brussels, Bỉ để cùng thảo luận về việc mở rộng hỗ trợ thương mại và cơ sở hạ tầng khi EU tìm cách tăng cường quan hệ với ASEAN. Hội nghị này có ý nghĩa rất quan trọng là dịp để các nhà lãnh đạo cùng thảo luận về việc mở rộng hỗ trợ thương mại và cơ sở hạ tầng, tăng cường quan hệ của EU với ASEAN, nhằm thúc đẩy mối quan hệ song phương giữa các bên nói riêng và quan hệ EU - ASEAN nói chung trong đa lĩnh vực, vì nền hoà bình trên toàn cầu.

Hội đàm giữa Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính (Ảnh: TTXVN)

Quan hệ hợp tác toàn diện với EU luôn là chiến lược ưu tiên trong chính sách đối ngoại và hội nhập quốc tế của Việt Nam. Cụ thể, Việt Nam – EU được củng cố bằng các mối quan hệ song phương giữa Việt Nam với 27 nước thành viên. Nhiều doanh nghiệp EU đánh giá và lựa chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn. Tính đến tháng 8/2022, EU có 2.384 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 27,6 tỷ USD. EU hiện là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam.

Trong đó, đặc biệt phải kể đến quan hệ giữa Việt Nam - Cộng hoà Áo: 50 năm kể từ ngày hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (1972 – 2022), quan hệ hữu nghị hợp tác Việt Nam – Cộng hoà Áo ngày càng phát triển tích cực. Hợp tác kinh tế trở thành trụ cột và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai nước.

Hội đàm giữa Tổng thống Áo Heinz Fischer và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tại Hà Nội, 5/2012 (Ảnh: TTXVN)

Đặc biệt, Việt Nam đã luôn giữ vững vị trí đối tác thương mại lớn nhất của Áo tại khu vực Đông Nam Á. Áo nằm trong số 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại EU. Áo liên tục là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại EU. Chỉ trong vòng 10 tháng đầu năm 2022, thương mại song phương giữa hai nước đã đạt 2,3 tỷ USD.

Thủ tướng Áo Sebastian Kurz và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội đàm tại Vienna, 10/2018 (Ảnh: VGP/Quang Hiếu)

Việt Nam ngày càng thể hiện vai trò cầu nối quan trọng, là thành viên nòng cốt trong ASEAN, đóng góp tích cực, có trách nhiệm trong việc hiện thực hóa mối quan hệ đối tác chiến lược EU – ASEAN. Tháng 12/2020, EU – ASEAN chính thức nâng tầm lên đối tác chiến lược, cùng hướng tới hòa bình, ổn định, an ninh, thịnh vượng tại khu vực và trên toàn thế giới. Việt Nam luôn gửi thông điệp mạnh mẽ là đối tác tin cậy trong cộng đồng quốc tế, sẵn sàng cùng quốc tế thảo luận giải quyết các vấn đề thách thức cấp bách mang tính toàn cầu. Chuyến đi của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam, ông Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Cấp cao lần này là một minh chứng.

Bên cạnh hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng hy vọng sẽ có cuộc gặp gỡ riêng với Thủ tướng Áo Karl Nehamer nhằm đánh dấu 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Cộng hoà Áo. Đồng thời, nhận lời mời của Thủ tướng Luxembourg Xavier Bettel, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte và Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo, Thủ tướng Chính và đoàn cấp cao của Việt Nam cũng sẽ thăm và làm việc tại ba nước, từ ngày 9 đến ngày 15/12/2022. Đây cũng là một trong những phương thức mà Việt Nam mong muốn tăng cường thúc đẩy mối quan hệ hợp tác hữu nghị ngày càng sâu rộng, bền chặt hơn với các nước thành viên trong khối EU.

Việt Nam từ một đất nước có nền kinh tế chưa phát triển, dựa trên nông nghiệp là chính, sang nền kinh tế đa dạng, có tỷ trọng công nghiệp, thương mại, dịch vụ ngày càng lớn và cân đối trong tổng thể nền kinh tế quốc dân. Hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo cùng xu hướng chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số, kinh tế xanh được hình thành và bước đầu phát triển. Nền kinh tế VN năng động với tốc độ phát triển nhanh nhất trong khu vực châu Á – TBD, có độ mở lớn, đã tham gia 11 FTAs, đặc biệt là thành viên của Hiệp định CPTPP và sắp tới là RCEP sẽ là điểm đầu tư hấp dẫn của các doanh nghiệp EU kể từ khi EVFTA có hiệu lực.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, phát biểu tại Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 (WCSP5) tại Liên hợp quốc tại Vienna (9/2021) (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Việt Nam luôn nhất quán theo một chính sách đối ngoại độc lập tự chủ, hòa bình, đa dạng hóa, đa phương hóa, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả, thể hiện là đối tác tin cậy và là thành viên hoạt động tích cực có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Việt Nam là thành viên tích cực của ASEAN, APEC, được bầu vào các cơ quan quan trọng của Liên hợp quốc. Điều này góp phần nâng cao uy tín, vị thế Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Lần thứ hai Việt Nam trở thành Uỷ viên không thường trực chính thức của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc (2020-2021) (Ảnh: BNGVN)

Với nền tảng đó, hy vọng rằng Việt Nam sẽ là một trong những nước – cầu nối quan trọng giữa ASEAN – EU, góp phần vào việc tạo động lực mạnh mẽ gia tăng năng lực hợp tác thương mại giữa hai khối ngày càng hiệu quả./.

                                                              Dr Yen Platz (Đại diện WAJ tại Liên hợp quốc tại Vienna)